Voetbinden, want groter was in China niet meteen beter

Hier in België kennen we het spreekwoord ‘op grote voet leven’, een uitdrukking dat vooral bedoeld is om aan te tonen dat iemand het graag breed laat hangen. In het oude China, tot in de 20ste eeuw, waren grote voeten nu niet meteen een teken van weelde en rijkdom. Integendeel, wie tot de absolute elite wilde behoren had het liefst van al zo klein mogelijke voeten. Vooral bij vrouwen was dit van belang want met kleine voeten konden ze zich met eenvoud een rijke echtgenoot strikken. Families deden er dan ook alles aan om de voeten van hun dochters klein te houden en daarvoor werd meestal gebruik gemaakt van 1 techniek: voetbinden.

Over het schoonheidsideaal is al heel wat inkt gevloeid en het vormt nog steeds de basis voor een stevige discussie. Voor de ene is een slanke, lange vrouw het mooiste wat er is. De andere heeft het dan weer voor ronde heupen of een uit de kluiten gewassen boezem. Rubens kon zich best wel vinden in heel wat rondingen en dan spreken we nog niet eens over de smaken van de Oude Grieken. Wat mooi is voor mij is het dat niet noodzakelijk voor iemand anders en ook in China was dit niet anders. Iedere man, die er in de hoogste sociale klassen vertoefde, wilde een vrouw die haar troeven in de verf wist te zetten. Een vrouw was dienstig, was discreet en had vooral een erg vrouwelijke en frivole manier van wandelen. Voor heel wat armere families was het uithuwelijken van hun dochter de enige manier om uit de ellende te raken en dus gingen ze tot het uiterste om dit mogelijk te maken. 

Verboden maar nog niet verdwenen

Al in de 10de eeuw werd voetbinden gretig gebruikt om de voeten van meisjes en vrouwen klein te houden. De voet werd geplooid en werd keihard ingebonden, een ritueel dat uiterst pijnlijk was en dat vaak jarenlang werd volgehouden. Wanneer het kleine meisje uitgroeide tot een volwaardige vrouw, groeide de voet verder in een gruwelijke vorm. Het was voor heel wat meisjes een eindeloze lijdensweg, gekoppeld aan onuitstaanbare pijnen. Toch werden ze in die tijd als erotische rolmodellen bekeken. Vrouwen met kleine voeten genoten aanzien en er werd hen vaak de titel van ‘lotusvoeten’ gegeven. Hun manier van wandelen was zo fijn, zo licht dat men dacht dat ze over lotusbloemen konden wandelen.

De realiteit was dat die vrouwen onderworpen werden aan barbaarse rituelen om de voeten te gaan misvormen en meestal tot aan hun dood pijn bleven lijden. Pas begin 20ste eeuw werd de techniek van het voetbinden verboden maar het verdween nooit echt helemaal. In de meer rurale gebieden van China worden meisjes nog steeds onderworpen aan deze gruwelpraktijken, in de hoop hen van een rijke echtgenoot te voorzien.