Legendes, massahysterie en een snuifje stupiditeit .. misschien niet meteen zaken die we aan elkaar koppelen maar helaas zijn ze soms onlosmakelijk met elkaar verbonden. Die verbondenheid schept een situatie waar bijgeloof de bovenhand krijgt op het nuchter denken met vaak catastrofale gevolgen. De legende van “La maison du diable” is daar een schitterend voorbeeld van. Een legende die mijn onverdeelde aandacht kreeg maar waar de realiteit schokkender was dan het eigenlijke verhaal.

Wie op zoek wil gaan naar La maison du diable – het huis van de duivel – moet zich naar de Waalse stad Tournai (Doornik voor de Vlamingen onder ons) begeven. Klamp er eender wie aan, jong of oud, met de vraag waar je deze beruchte woning kan vinden en je krijgt er geheid een duidelijk antwoord op. Meer nog, nagenoeg iedere Tournesian gaat je zelfs het exacte adres en een samenvatting van de legende kunnen geven. Jawel, La maison du diable bestaat en de mensen hebben er een oprechte schrik van.

maison-diable-tournai
Maison du diable, een versterkte burcht.

Genesteld in de Rue Octave Leduc, net naast een rustig pleintje en in de nabijheid van het justitiepaleis, treffen we de befaamde woning van satan aan. Opvallen doet het alvast, want de buitenmuur van het geheel is bedekt met streetart. Bovenop de muur waakt een gargouille, ondersteund door een leger van bewakingscamera’s en allerlei high-tech-security-snufjes, een situatie die op zich best wel uitzonderlijk is voor een woning die niet eens zo gigantisch groot noch waardevol is.

De legende van het huis vertelt ons dat de eigenaar een gewelddadige dood stierf en toen allerlei verschijnselen de nieuwe bewoners de stuipen op het lijf joeg. Geluiden, lades die doorheen de kamers vliegen, geuren van rottende lijken, satanische rituelen, pentagrammen in de kelder, lijken van honden die er werden opgehangen, …
De verhalen waren & zijn dusdanig intens dat nagenoeg iedere krant er reeds talrijke artikels over schreef (met de obligatoire ijzingwekkende getuigenissen), de RTBF er reeds een TV-special over heeft gemaakt (met pendelaar) en dat buurtbewoners de lokale politiek lastig vallen met de vraag het geheel zo snel mogelijk af te breken. Wie wat verder graaft leest ook verhalen van Armeense begraafplaatsen onder de funderingen en kan talrijke Youtube filmpjes vinden van spokenjagers met gadgets en gimmicks die helemaal doorslaan wanneer ze in de omgeving van het huis komen.

De eigenaar van het huis stierf een gewelddadige dood.

Om tot aan de bron van deze stadslegende te komen hebben we geen nood aan een bibliotheekbezoek of intensieve enquêtes in de buurt, neen .. Het volstaat om gewoon contact te leggen met de huidige eigenaar. Als kleinzoon van de eigenaar die, volgens de legende, een gewelddadige dood stierf, kent hij als geen ander alle details van de verhalen die rond zijn woning dwalen. Verhalen die een grotere impact hebben dan de gemiddelde cafépraat zo blijkt.

In 1976 stierf (helaas) de grootvader van de huidige eigenaar, in de woning. Tot zover klopt de legende, alleen is er totaal geen sprake van een gewelddadig overlijden, moord of doodslag. Neen, de kranige maar oudere heer sterft een natuurlijke dood in zijn slaap. Een vanzelfsprekend moment van rouw voor de volledige familie wordt door een lokaal immokantoor schaamteloos misbruikt. Het ouderlijk huis, met zijn imposante gargouille die de gevel siert, is immers gegeerd goed in Tournai. Kopers zijn er in overvloed te vinden, alleen wil de familie niet verkopen, zelfs niet in tijden van verdriet. Kwaad omdat het kantoor het pand niet op de kop kan tikken en met het idee dat een ander het dan ook maar niet moet krijgen, vertrekken ze op een heuse roddeltocht. Het huis kan niet worden verkocht omdat het doordrenkt is van satanische invloeden. De gargouille op de gevel zorgt er dan ook voor dat deze krachten in de woning worden opgesloten. Een banale roddel, oudewijvenpraat .. meer niet .. en in onze huidige tijd zou dergelijke verhaal geen lang leven beschoren zijn. Echter, in die periode EN in een streek waar het geloof en vooral het bijgeloof een grip heeft op het dagelijkse leven, gaat dit verhaal al snel een eigen leven gaan lijden.

maison-diable
De gargouille bewaakt de woning in opdracht van de duivel.

Eerst wordt het verhaal lokaal opgepikt, door kranten die maar al te graag over dit occulte onderwerp schrijven, nadien door nationale TV zenders die er zowaar met een medium aan de deur verschijnen. Een hype wordt het echter pas wanneer enkele Youtubers zich toegang verschaffen tot de woning om er duiveluitdrijvingen uit te voeren. Situaties die met het nodige gevoel voor dramatiek online worden gegooid, waarna het plots getuigenissen begint te regenen. (de kracht van social media). Mensen die tot voor kort niet eens wisten waar Tournai lag, hebben plots allemaal verschijnselen gezien. De genadeslag volgt, wanneer een journalist een getuige en “vriend van de familie” aan het woord laat, een getuigenis over offers, martelingen, verschijningen en allerlei andere dingen die de gemiddelde kijker de stuipen op het lijf jaagt. Nadien bleek dat die cruciale getuige een inwoner was van het lokale psychiatrisch centrum, die onder vrij regime overdag naar buiten kon. Volgens hem was de bakker een vrijmetselaar, was de beenhouwer lid van de illuminatie en was de overheid naar hem op zoek met een hitsquad … een getuigenis die dus op zich totaal waardeloos was, maar die wel werd opgepikt door de mainstream EN alternatieve media.

een getuigenis over offers, martelingen, verschijningen en allerlei andere dingen die de gemiddelde kijker de stuipen op het lijf jaagt.

Voor mensen die dit artikel lezen en alles vanop afstand in een zekere context kunnen plaatsen, is dit natuurlijk amusement van de bovenste plank. Voor de eigenaar van de woning is dit heel wat minder aangenaam. Het verhaal van de satanische praktijken is zodanig hardnekkig, permanent gevoed door sensatiezoekers die even een hit op Youtube willen scoren, dat de eigenaar en zijn familie reeds meerdere malen werden bedreigd. Het aantal keren dat hij mensen, at night, uit zijn woonkamer liet halen door de politie zijn niet meer te tellen. Als kers op de taart werden zijn kinderen, op school, reeds lastig gevallen door radicale katholieken, werd hij zelf al aangevallen met een mes (waarbij iemand riep “sterf satan”) en werd de woning reeds verschillende malen in brand gestoken. De eigenaar verbouwde de woning beetje per beetje tot een beveiligde burcht, met high-tech camera’s en bewegingsdetectoren, maar dit was enkel olie op het vuur van de die-hard believers, die in dit alles enkel maar bewijs van het occulte zagen.
Het laatste wapenfeit dateert van enkele weken terug, toen een halve gare de deuren van de woning te lijf ging met een bijl.

Legendes en hun geschiedenis zijn boeiende materie, vaak terug te brengen tot een gebeurtenis die doorheen de jaren werd opgeklopt. Helaas is dit voorbeeld een geval waar de strijd tegen een (onbestaande) legende gruwelijker is dan het originele verhaal zelf. Hoewel we nagenoeg onbeperkte toegang hebben tot informatie, kiezen we er bewust voor om het pad van de sensatie te kiezen. Als mens schuwen we er niet voor om preventief geweld te gaan gebruiken onder het motto “better safe than sorry” ..

Misschien strookt de legende van “la maison du diable” dan wel ergens met de realiteit ? De duivel woonde er niet, maar het verhaal brengt het diabolische in de mens naar boven.